11 Ekim 2011 Salı

TAKINTI

Merhaba aslında paylaşmak istediğim o kadar çok şey varki bir türlü elim varmıyor.Yarım kalan çok iş var fakat tamamlamak için de enerji lazım.neyse o konuda üzerine yazılacak kadar uzun bir mevzu:))
Gelelim şu benim meşhur takıntılarıma tam bir temizlik hastasıyım demek istemiyorum ama o yolda emin adımlarla ilerdiğimi düşünmeye başladım.özellikle düzen!herşey heryer düzenli olmalı sıralı hizalı vs. uyandığımda ya da dışarıdan eve geldiğimde eğer birşeyler olması gerektiği yerde olmuyorsa ciddi anlamda sinirleniyorum.hep temiz olmalı hep mis gibi kokmalı bulunduğum ortam.nedense normal elektrikli süpürgelerin evi temizlemediğini düşünürdüm hep; o yüzden anneme ısrarla suyla çalışan süpürgelerden aldırdım,tüm tozları içine hapsettiğini görüp ve o suyu geridönüşümsüz gidere döktüğümde içimdeki ferahlamayı anlatamam :)) haa bide silmek! silmekte yetersiz bir eylem benim için,eğer suyla yıkarsam o zaman daha temizlenmiş hissediyorum.tabi herşeye bunu uygulamak imkansız elimde olsa onuda yapardım:))Başkalarınını yaptığı temizlikte beni hiç tatmin etmez ben yapmalıyım evin her köşesinin temizlendiğini gözlerimle görmezsem o temizliği temizlikten saymıyorum.aslında başka şeylerde var ama anlatıp bir kaçı olduğumu düşünmenizi istemiyorum:)) yani işim çok zor benin fakat elimde değil :(( ufak çaplı bir araştırma yaptım bununla takıntılarla alakalı buyrun okuyun:))






Temizlik hastalığı nedir?
Temizlik hastalığı olarak adlandırılan bu hastalık aslında obsesif kompulsif bozukluklardan bir tanesidir. Takıntılı şekilde temizlik tutkunluğu, her şeyin kirli olduğu hissine inanma ve her şeyi sürekli yıkama, silme gibi eylemlerin sürekli tekrarlanması temizlik hastalığı olarak adlandırılır. Bunun altında yatan sebep anksiyete bozukluğu, şüphecilik ve emin olamama hissi, saplantılı düşüncelerdir. Diğer tüm takıntılarda olduğu gibi aynı süreci izler. Kişi bu bozuklukların mantık dışı olduğunu bildiği halde kendi davranışlarını engelleyemez. İstem dışı davranışlarını sürekli tekrarlayarak engellemeye çalışır. Saplantılı düşünceden kurtulmaya ve unutmaya çaba gösterir. Fakat başarılı olamaz. Örneğin, elini yıkadığı halde emin olamadığı için tekrar yıkayabilir. Bu hastalık tedavi edilebilir bir hastalıktır. Fakat tedavi edilmediğinde ciddi sağlık problemleri ortaya çıkabilir.

Temizlik hastalığının belirtileri nelerdir?
Kişi sürekli ellerini yıkar,
Evi temizler,
Eve gelen bir misafirin ardından kullandığı her şeyi temizleyebilir.
Zamanın çoğunu temizlik yaparak harcar.
Kirli olduğunu düşündüğü her nesneyi yıkar ve temizlemeden kullanamaz.

Temizlik hastalığına etki eden faktörler nelerdir?
Aslında takıntılara sebep olabilecek pek çok neden öne sürülmekteyse de kesin olarak nedeni bilinmiyor. Biyolojik, psikolojik, çevresel faktörler neden olabilir. Ailesi çok düzenli ve titiz ya da aşırı kuralcı olan bir çocukta bu tür saplantılı düşünceler ve buna bağlı olarak saplantılı davranış biçimleri gelişebilir. Örneğin, annesi çok titiz olan bir çocuk ileride temizlik hastalığına yakalanabilir. Aynı zamanda yakın bir dönemde yaşadığı vefat, iflas, boşanma gibi acı bir olay da takıntılara sebep verebilir.

Temizlik hastalığı gibi takıntılı kişilik durumları bireyin yaşamını nasıl etkiler?
Öncelikle kişinin sosyal ve iş yaşantısı bozulur. Aşırı temizlik tutkusundan ötürü çevresindeki arkadaşları evine gelmek istemeyebilir. Kendisini bu durum karşısında mutsuz hisseder. Aynı zamanda bu tarz hastalıklarda kişi en çok kendisine zarar verir. Zamanın çoğunu temizliğe ayırdığı için zaman kaybı yaşar, diğer yapması gereken hiçbir şeye konsantre olamaz. Gerek ev ve sosyal çevresiyle gerekse iş ortamı ile ilişkileri bozulur. İş performansı önemli derecede olumsuz etkilenir. Evli ise eşi ve çocuğu ile iletişim bozukluğu yaşar. Kendisini temizlik yaparak sürekli hırpalar, günün sonunda yorgun ve bitkin düşer. Bir dönem sonra kişi bedensel olarak da belirli rahatsızlıklara zemin hazırlamış olur. Örneğin bel, kas eklem ağrıları bu dönemde ortaya çıkabilir. Aynı şekilde zamanında tedavi olunmazsa bireyde depresyon gibi psikolojik birçok rahatsızlık da ortaya çıkabilir.
Nasıl tedavi edilir?
Bazı araştırmacılar bu hastalarda beynin ön kısmı olan frontal kortex ile içyapılardan bazal ganglionlar arasında iletişim kopukluğu olduğunu ileri sürer. Tedavide amaç öncelikle var olan hastalığı tedavi etmek, sonra da hastalığın tekrarlamasını önlemektir. Bu amaçla üç tedavi yöntemi kullanılır. Seçici serotonin geri alım inhibitörleri, antidepresan ilaçlar, bilişsel davranışçı terapi uygulamaları TMS (Transkranial Manyetik Stimülasyon) tedavide kullanılabilir.

Obsesif kompulsif kişilik bozukluğu tedavisi oldukça zor ve uzun solukludur. Ancak yine de üstesinden gelinemeyecek bir hastalık değildir. Genellikle ilaçlar nispeten daha yüksek dozda ya da birkaç ilaç kombinesi şeklinde uygulanır. Son zamanlarda ilaç tedavisi ile birlikte uygulanan, TMS tedavisinin oldukça etkili olduğu görüldü. TMS, sağladığı manyetik vurular ile bir nevi resetleme yaparak, frontal korteks ile bazal ganglionlar arasındaki uyumsuzluğu ortadan kaldırabilir ve böylece çok etkili ve çarpıcı sonuçlar verebilir.

Ayrıca, obsesif kompulsif bozukluklar kaygı hastalığı olduğu için “davranışçı tedavi” olarak adlandırılan eğitimsel terapi yöntemleri fayda sağlayabilir. Hastanın kirli olduğunu düşündüğü nesne ile temas etmesi sağlanır.

Obsesif kompulsif bozukluklar inatçı hastalıklardır. Yenilemeler ve gerilemeler görülebilir. Terapi, ilaç tedavisi birlikte uygulandığında daha iyi sonuçlar verebilir. Ailenin davranış şekli bu konuda çok önemlidir. Aile takıntılarından dolayı kişiyi suçlamamalı, bunun bir hastalık olduğunun bilincine vararak, kişiyi en kısa zamanda tedavi ettirmelidir.